Swami Ajaya, Medytacja. Psychologia jogi w praktyce.
Wydawnictwo Galaktyka, Łódź 2018.

W bibliotece trenera nie może zabraknąć pozycji poświęconych treningowi mentalnemu. Sięgam zatem po książkę Medytacja. Psychologia jogi w praktyce. Wydawnictwo Galaktyka szukając podpowiedzi na pytanie, czym jest praktyka medytacyjna i jak poznać, czy robię to dobrze?

Wprawne oko trenera potrafi dostrzec rozluźnione bądź napięte parte mięśni podopiecznego. Ćwiczący nie zawsze wyczuwają ułożenie poszczególnych segmentów, pomimo że z całych sił angażują się w „skanowanie” swojego ciała. Wydaje się, że „przeskanowanie” własnego umysłu, w celu usunięcia napięć i lęków będzie jeszcze trudniejsze…

Autor, Swami Ajaya, zaczyna od obalenia mitów dotyczących medytacji takich jak utrata świadomości swojej istoty, czy uczucie „odlotu” i podkreśla, że medytacja jest nauką ścisłą, odnoszącą się do procesów wewnętrznych. Pierwszym stopniem jest uświadomienie sobie chaotycznego i rozproszonego stanu umysłu bez przerwy oczekującego nagrody ze strony świata zewnętrznego i spełnienia wszystkich pragnień. Niespokojny umysł przypomina wzburzone jezioro, na którego falach dryfujemy, przeskakując z jednej myśli na drugą. Medytując przywracamy spokój i ład - naprowadzamy naszą łódź na właściwy kurs, nie ulegamy już sile przypływów i odpływów. Wydostanie się z odmętów myśli i skojarzeń umacnia koncentrację, a ukierunkowana koncentracja, staje się medytacją.



W części praktycznej otrzymujemy szereg porad dotyczących wyboru miejsca do medytacji, pozycji kręgosłupa, wyboru pory dnia, a także znaczenia oddechu i relaksacji. Tu właśnie kierujemy uwagę do mięśni, „skanujemy” całe ciało i świadomie rozluźniamy. Autor przybliża trzy metody medytacji: skupienie na dźwiękach - metodę dla początkujących; tradycyjną buddyjską medytację oddechu oraz medytację z mantrą. Okazuje się, że praktykując medytację warto to robić progresywnie, a więc stosując metodę znaną nam z siłowni.

Jeśli uprawiacie jakiś sport, to zapewne macie już doświadczenie z treningiem koncentracji na oddechu i ruchach przepony ale medytacja słowa może być pewną nowością. Powtarzane słowa (mantra) rezonują tworząc fale, które rozprzestrzeniają się we wszystkich kierunkach. Wielokrotnie przywoływane słowo, jest potężniejsze od pojedynczego wypowiedzenia. Podobnie wielokrotnie powtarzana myśl może wpłynąć na twoją osobowość.

Ostatnie rozdziały to dodatkowe pomoce w praktyce medytacyjnej: pokarmy, które pobudzają oraz takie, które przynoszą spokój, modlitwa jako praca z umysłem oraz wpływ ciszy i milczenia.

Najciekawsza, według mnie, z praktycznego punktu widzenia jest medytacja w działaniu. Jest to stan, który prawdopodobnie osiągamy podczas treningu Krav Maga lub treningu siłowego, biegowego, jak i podczas innych aktywności poczynając od sprzątania, a kończąc na uprawianiu sztuki. Wszystko jest kwestią nastawienia i koncentracji. Jeśli zastanawiasz się, czy powinieneś, powinnaś medytować, to moim zdaniem odpowiedź jest jedna - korzyści zdecydowanie przeważają, strat nie widać. Nawet jeśli nie jesteśmy pewni, czy robimy to dobrze, czy stan, który odczuwamy jest medytacją, koncentracją, czy flow, to liczy się przede wszystkim wzrost naszej skuteczności przy jednoczesnym zredukowaniu stresu i napięcia. Medytacja nie jest w żadnym razie oderwaniem się od życia. Przeciwnie: obecność tu i teraz pozwala na pełniejsze przeżywanie i większą efektywność. Musisz tylko najpierw odpuścić, bo jak mówi Swami Ajaya: jeśli mamy pełne ręce, nie zdołamy wziąć w nie niczego więcej.